Als liefde onbewust gekoppeld wordt aan gevaar
Toen ik elf was, overleed onze werkster aan de verwondingen van een auto-ongeluk. Ik schreef in mijn dagboek: ‘Het is vast mijn schuld. Ik heb niet genoeg gebeden.‘ Die overtuiging nestelde zich diep in mijn systeem. Ik droeg hem jarenlang met me mee, als een stille last die mijn kinderlijke liefde had vervormd tot misplaatste verantwoordelijkheid en schuld.
Pas later, tijdens mijn werk als coach en therapeut, ontdekte ik hoe vaak kinderen dit doen.

De liefde van een kind
Waarom?
Kinderen hebben nog geen volwassen logica. Ze kunnen nog niet logisch oorzaak en gevolg onderscheiden zoals volwassenen dat doen. Als er iets ergs gebeurt (zoals ziekte of dood), zoeken ze naar een verklaring die binnen hun belevingswereld past.
Ze leven in magisch denken: ‘Als ik het anders had gedaan, was dit niet gebeurd.‘ Ze nemen verantwoordelijkheid uit liefde. Ze willen helpen, voorkomen en alles goedmaken. Soms dragen ze zelfs schuldgevoel dat helemaal niet van henzelf is, maar afkomstig is uit het familiesysteem of vanuit een vorig leven.
Schuldgevoel versus controle
Empathische kinderen voelen vaak dat ze ‘iets moeten doen’ om het goed te maken, of om anderen te beschermen. Het is een verantwoordelijkheidsgevoel dat voortkomt uit liefde, maar het verandert in schuld omdat het kind nog geen onderscheid kan maken tussen liefde en controle.
Kinderen hebben nog niet het vermogen om te aanvaarden dat er grote dingen zijn in het leven waar ze geen invloed op uit kunnen oefenen. Zo zijn er gebeurtenissen als een plotseling overlijden, die hen kunnen overkomen die emotioneel te groot zijn voor hen om te bevatten. Het kind zoekt daarom naar een verklaring: ‘Het is mijn schuld.’ Schuldgevoel geeft tenminste het gevoel van controle, en controle voelt veiliger dan machteloosheid. Zo wordt schuld dragen een overlevingsstrategie.

Heling tijdens oorlogsopstellingendag
Tijdens een oorlogsopstellingendag gebeurde iets soortgelijks bij een vrouw, die zich had opgegeven vanwege terugkerende oorlogsherinneringen in haar leven. In de opstelling stond ze onverwacht hand in hand met een van mijn co-trainers. Ineens kwam de herinnering boven aan haar eerste vriendje van de kleuterschool. Het jongetje was als kind verbrand. Ze had altijd gedacht: het was mijn schuld. Sindsdien had ze, onbewust, liefde en gevaar met elkaar verbonden. Ze vermeed relaties uit angst opnieuw iemand te verliezen, omdat liefde onveilig voelde. Zo hield ze zelf de controle. Wat ooit een beschermingsmechanisme was, werd een onzichtbare barrière in volwassen relaties.
De opstellingendag zorgde voor een verandering in de energie en bewustzijn. Ze verwoordde het als volgt:

‘Tijdens de oorlogsopstellingendag werd er iets ouds geraakt toen ik hand in hand stond met iemand. De herinnering aan mijn eerste vriendje die verbrandde kwam boven. Ik dacht altijd dat het mijn schuld was want ik kwam in de hel zodra ik iemand liefhad. O.a. door deze ervaring durfde ik geen relaties meer aan te gaan. Die last heb ik nu los kunnen laten. Heftig, maar mooi. Dank dank dank.‘
Karmische en andere oude verstrikkingen
Er zijn talloze onbewuste koppelingen tussen liefde, intimiteit, seks en oorlog die we ooit, in dit of een vorig leven, hebben gemaakt. Je werkelijk vrij voelen in een relatie wordt dan een uitdaging. Het opsporen van deze verborgen verstrikkingen en ze transformeren, geeft ruimte en zorgt voor innerlijke bevrijding. Het bewust doorvoelen van de toenmalige emoties, is een van de dingen die nodig zijn. Ik help je er graag bij.
Training Heling van de oorlogswond – 18 oktober 2025

Ben je geraakt door dit verhaal en voel je dat er in jou ook iets aangekeken wil worden? Op 18 oktober is er weer een systemische training ‘Heling van de oorlogswond’. We brengen aan het licht dat vanuit overgedragen oorlogstrauma, en/of trauma vanuit vorige levens, jou tegenhoudt om te leven vanuit je hart.
Sophie Verheij begeleidt deze dag als co-trainer. Hier lees je alles over deze systemische training.
Voel je welkom.
Heb je nog vragen over deze dag? Aarzel niet contact met me op te nemen: 06-45550680 of mail me op Leonie@veranderjewereld.nl