‘Ik ben er bij als je sterft’

Het was een zielsafspraak tussen ons. Mijn oudste en beste vriend Petro Van Engelen is er niet meer. Hij is nu zelf een engel geworden.

Vandaag, 24 mei 2025 is het dag 3 van rouw. Het afscheid was intens verdrietig en ook mooi. Het meebeleven in beide dimensies. Het aardse en in de andere wereld waar zijn ouders hem liefdevol opwachtten om samen met hem te kijken hoe zijn lichaam de strijd op gaf.

Die dag was ik op een bijscholing bij mijn lieve vriendin Loes Koot, over het levenswiel. Die ochtend belde ik vanuit Hilversum met Petro. Het ging niet goed met hem. Ik kon hem zo ver krijgen dat hij 112 belde om hem op te halen.

Voorbereiding op het afscheid

De laatste jaren ging zijn gezondheid steeds verder achteruit. Het intensiveerde onze vriendschap. We gingen voortaan maandelijks een hapje eten en/of naar de Verkadefabriek voor een film. Er kwam een tijd dat ik me zorgen maakte dat hij alleen zou sterven in zijn appartement. Dat de werkster hem na een aantal dagen zou vinden. Dat leek me verschrikkelijk. Ik stelde hem voor om dagelijks een goedemorgen appje naar elkaar te sturen. Dat doe ik ook al een tijd met mijn twee alleenstaande buurvrouwen op leeftijd. Zodat we weten dat we er nog zijn, en dat als er geen goedemorgen komt, we in actie kunnen komen. Aanvankelijk wilde hij er niet aan, maar sinds kerst 2024 hebben we dit gedaan.

Eerste kerstdag brachten we samen door. Petro kookte voor mij, maar het eindigde ermee dat we halverwege samen kookten want zijn energie was op. Sinds die dag stuurden we elkaar iedere dag berichtjes, waardoor onze vriendschap nog meer intensiveerde, op een alledaagse manier.

Onze vriendschap

Want we kennen elkaar al sinds 1981 toen hij als verpleegkundige op A2 werkte van het toenmalige Groot Zieken Gasthuis en ik als leerling röntgen laborante hem daar ontmoette. Ik kwam uit een klein dorp en Petro was die stoere knappe jongen uit de stad. Hij wilde me het uitgaansleven wel laten leren kennen. Een beeld dat op mijn netvlies gebrand staat: Petro in zijn knalblauwe spijkerbroek, een wit overhemd en een cognac kleurig leren jack. En dan zijn gulle lach met die stralend witte tanden. Hij en zijn vriend Peter namen mij en een meid van de OK mee naar Carillon, een nachtclub. Er ging een wereld voor me open, en ik herinner me dat ik me door Petro veilig voelde, want wat een club was dat!

Uitgaan was in die jaren zijn lust en zijn leven. Overal ontmoette ik hem. De Keulse Kar en de Palm waren favoriete kroegen. Bij alle Bossche evenementen kwam ik hem tegen en dan kletsten we honderd uit. En niet te vergeten Carnaval! Zijn favoriete jaarlijkse feest.

Themafeesten

Ieder jaar met zijn verjaardag organiseerde hij een groot feest in zijn flat die dan omgetoverd werd in de ambiance van het thema dat hij verzonnen had. Zo had hij eens een zwerversfeest georganiseerd en had hij halve struiken in zijn flat gezet met vuilniszakken en rotzooi. Iedereen moest natuurlijk als zwerver naar het feest komen. Het maakte een enorme indruk op mij en het feest was als vanouds lachen gieren brullen.

Toen ik bij Philips Medical Systems ging werken in 1998, werd mijn leven wat serieuzer en ging ik minder op pad naar de kroeg of stad. Voor mijn werk reisde ik veel. Maar toen ik na 8 jaar veel stress besloot een opleiding tot coach te volgen, kwam ik Petro weer eens tegen in de stad en bleek hij ook een dergelijke studie te zijn gaan doen, voor counselor aan de SPSO. Ik herinner me de hernieuwde interesse die ik in hem kreeg. We spraken af met elkaar, en nu werd ons mooie werk de verbindende factor.

Collega’s en intervisiegenoten

Petro werd een enthousiast lid van de intervisie groep die ik oprichtte en zo zagen we elkaar jarenlang iedere maand in mijn huiskamer. Ook werd hij co-trainer toen ik zelf trainer werd aan de Academie voor Counselling en Coaching.

Petro zelf richtte zijn bedrijf ‘ziekte anders bekeken’ op waarbij hij een tijd mensen met chronische ziekten begeleidde. Want ja, met twee donornieren wist hij als geen ander hoe het was om je ondanks beperkingen, toch vrij te kunnen voelen en het leven naar je hand te zetten.

Oordeelloosheid en steun

In en na de periode van mijn spirituele ontwaken, als gevolg van borstkanker en het overlijden van mijn oudste broer in 2011, was Petro er die altijd zonder oordeel naar me luisterde. Ook al kon hij er zelf niet bij, bij al mijn verhalen over vorige levens en andere ervaringen uit de dimensies, hij probeerde het altijd te begrijpen. Daarbij was er altijd die spiegel voor hernieuwd inzicht, want Petro had wel een duidelijke mening die hij niet onder stoelen of banken stak.

Training Living Heaven on Earth

In 2015 deed Petro mee aan de training Living Heaven on Earth, die ik samen met twee collega’s organiseerde in Frankrijk. Het was een intense en prachtige week, waarbij we ook veel gelachen hebben. Het is zo dierbaar om deze foto’s weer terug te zien.

Een zielsproces van een vorig leven – heling

Een paar jaar geleden kwam er vocht rond zijn hart waar ze de oorzaak nooit van hebben gevonden. In december 2024 werd ik begeleid naar een zielsproces met Petro en werd zijn vorig leven in WO2 helder, toen ik hem die avond van 11 december reiki gaf. Hij kwam er zelf niet meer uit, was zo benauwd en voelde dat hij niet naar het ziekenhuis moest. Ik voelde hetzelfde. In zijn vorig leven was Petro in eenzaamheid gestorven in een onderzeeboot. De oorlog was voorbij maar Petro wist het niet. Hij kreeg geen contact met de buitenwereld, ondanks zijn pogingen.

Toen al dat leed gezien en getransformeerd was, voelde hij zich een stuk beter.

Een laatste keer op het terras

De week voordat Petro stierf, sprak hij bij me in. Ik hoorde aan zijn stem dat het niet goed met hem ging en stelde mijn partner voor om hem dat weekend te bezoeken, omdat ik voelde dat ik anders spijt van zou krijgen. Hij was op vakantie in een pipowagen, en we spraken af op een terras halverwege. We hadden een heerlijke middag waarbij Petro veel herinneringen ophaalde over zijn leven.

‘Mijn leven is voorbij’

Na de vele behandeling, ook vanwege zijn niertransplantaties, had Petro een weerstand opgebouwd om weer naar het ziekenhuis te moeten gaan. Maar hij wilde ook de reguliere weg niet veronachtzamen en goed voor zijn lichaam zorgen. Tot drie keer toe werd er een enorme hoeveelheid vocht uit zijn hartzakje gehaald, maar liefst 1800 cc! De laatste keer werd hem fataal. Er bleken nog een paar andere oorzaken te zijn waardoor zijn lichaam niet anders meer kon dan opgeven. Toen ik hem woensdagavond na de bijscholingsdag opzocht in het ziekenhuis, was het eerste dat hij onder zijn zuurstofkapje uitperste: ‘mijn leven is voorbij’

Petro wist dat hij ging sterven. Ik wist dat ik er bij zou zijn. Ik had in de weken naar aanloop naar de viering van mijn 20 jarig bestaan afgelopen zondag, in een oud dagboek verslag van 2013 gelezen dat mijn gidsen hadden gezegd dat ik hem zou begeleiden in zijn sterfproces. Ik was dat alweer vergeten maar kwam die belofte natuurlijk niet voor niets opnieuw tegen.

Hoop

Ik had gehoopt dat dit moment van afscheid jaren verder zou liggen. Dat hij nog van zijn pensioen had kunnen genieten. Dat zijn droom van zijn zelfgebouwde ideale camper had kunnen waarmaken. Dat ie door het land had kunnen toeren samen met zijn hond Dries. Het heeft niet zo mogen zijn.

Leven na de dood – 40 days of renewal

Petro is deze keer niet in eenzaamheid gestorven maar in het bijzijn van zijn familie en van mij, mensen die van hem houden. Het was fijn om er bij te zijn, om zijn hand vast te houden en om te zien wat er gebeurde in de andere dimensies. De hereniging met zijn ouders te zien vanuit de ziel. Nu is hij vrij en blij en uit zijn lijden verlost. Gisteren in de avond maakte hij grapjes met me, en zijn ziel zat naast me in de auto toen ik verdrietig was en stilletjes huilde om zijn heengaan.

In andere spirituele tradities nemen ze 40 dagen de tijd om afscheid te nemen van het lichaam van de overledene. Ze begeleiden de ziel naar de overgang, het afscheid van het aardse. Ik vind dat een mooie gedachte. 40 days of renewal, zeiden mijn gidsen. Petro stierf in de nacht van 22 mei. De veertigste dag valt op 1 juli. Dat is de dag na mijn verjaardag. Bij zijn afscheid hoorde ik steeds het lied ‘happy birthday’ van Stevie Wonder. Petro is geboren als engel in de lichtwereld. Voor mij zijn deze veertig dagen ook van een bijzondere betekenis, ook in dit rouwproces.

Gouden ringen

Bij zijn heengaan zag ik drie gouden ringen uit zijn hoofd opstijgen. Op dat moment zei zijn ziel: Nu ga ik. HOUDOE! Zijn ademhaling was toen al gestopt en zo ging hij stilletjes als een kaarsje uit. De gouden ringen markeren het voltooien van een zielscyclus. Een eenzame dood in een vorige oorlog werd geheeld. Hij mocht deze keer gaan in een bad van liefde. En zijn ziel… is al onderweg.

Ik voel de roep om dit samen te markeren: als een viering van het leven, van liefde die verder reikt dan de dood, van zielen die elkaars pad verlichten. Daarom nodig ik iedereen die Petro goed gekend heeft, uit om samen met mij dit bijzondere moment van de 40e dag op 1 juli te vieren: een cirkel van herinnering, licht en toekomst. Een moment om Petro te eren, en het leven te verwelkomen in al haar vormen.

Een laatste rit

Petro’s lichaam wordt as dinsdag 27 mei gecremeerd. Er is geen afscheidsdienst in het crematorium maar een borrel voor een beperkt en select gezelschap van familie en vrienden die Petro heeft uitgekozen. Petro wordt vanuit zijn favoriete kroeg waar de bijeenkomst is, naar het crematorium vervoerd. Samen met zijn familie en nog een vriendin mag ik hem op deze reis begeleiden.

Een laatste rit.

Ik verlies een trouwe vriend maar ben dankbaar voor alles wat hij door al die jaren heen voor mij heeft betekend. Voor altijd in mijn hart.

Lieve Petro, ik zal je hier op aarde missen

Leonie